Mục lục
- 1. Số khung xe ô tô là gì và vì sao được pháp luật quản lý chặt chẽ?
- 2. Tự ý đục sửa số khung xe ô tô có phải là hành vi vi phạm pháp luật không?
- 3. Sử dụng xe ô tô có số khung không giống giấy đăng ký bị phạt bao nhiêu tiền?
- 4. Có bị trừ điểm giấy phép lái xe khi sử dụng xe có số khung không đúng không?
- 5. Các hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả
- 6. Những rủi ro pháp lý thường gặp trong thực tế
- 7. Khuyến nghị pháp lý cho người sử dụng và mua bán xe ô tô
- 8. Kết luận
Trong thực tế sử dụng và mua bán xe ô tô, không ít trường hợp chủ xe hoặc người điều khiển phương tiện vô tình (hoặc cố ý) sử dụng xe có số khung không trùng khớp với giấy đăng ký. Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này là hành vi tự ý đục sửa, tẩy xóa, đóng lại số khung xe ô tô.
Vậy tự ý đục sửa số khung xe ô tô có phải là hành vi vi phạm pháp luật không? Nếu sử dụng xe có số khung không giống giấy đăng ký thì bị xử phạt bao nhiêu tiền, có bị trừ điểm giấy phép lái xe hay thậm chí bị tịch thu phương tiện không?
Bài viết dưới đây sẽ phân tích toàn diện các quy định pháp luật hiện hành, giúp người dân và doanh nghiệp hiểu rõ mức độ nghiêm trọng của hành vi này để chủ động phòng tránh rủi ro pháp lý.
1. Số khung xe ô tô là gì và vì sao được pháp luật quản lý chặt chẽ?
Số khung (VIN – Vehicle Identification Number) là dãy ký tự định danh duy nhất của mỗi chiếc xe, được nhà sản xuất đóng trực tiếp trên khung xe. Thông tin này được sử dụng để:
- Quản lý phương tiện trong hệ thống đăng ký xe;
- Xác định nguồn gốc, xuất xứ của xe;
- Phục vụ công tác kiểm định, bảo hiểm, điều tra tai nạn;
- Phòng ngừa và đấu tranh với các hành vi gian lận, trộm cắp, tiêu thụ xe phạm pháp.
Chính vì vai trò đặc biệt quan trọng đó, pháp luật giao thông đường bộ coi số khung và số động cơ là yếu tố bất khả xâm phạm. Mọi hành vi can thiệp trái phép đều bị xử lý nghiêm.
2. Tự ý đục sửa số khung xe ô tô có phải là hành vi vi phạm pháp luật không?
Câu trả lời là CÓ. Đây là hành vi vi phạm pháp luật và bị nghiêm cấm tuyệt đối.
2.1. Căn cứ pháp lý trực tiếp
Theo Điều 9 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024, các hành vi sau đây bị nghiêm cấm:
“Cắt, hàn, tẩy xóa, đục sửa, đóng lại trái phép số khung, số động cơ của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng.”
Như vậy, chỉ cần có hành vi tác động vật lý làm thay đổi số khung nguyên bản của xe, không phân biệt mục đích, đều được xác định là hành vi vi phạm điều cấm của luật.
2.2. Không phụ thuộc vào hậu quả đã xảy ra hay chưa
Một điểm rất quan trọng mà nhiều người thường hiểu sai là: chỉ cần thực hiện hành vi đục sửa số khung trái phép đã đủ yếu tố vi phạm, không cần phải có hậu quả phát sinh như tai nạn giao thông hay tranh chấp.
Do đó, kể cả trong trường hợp:
- Xe vẫn đang sử dụng bình thường;
- Chưa bị phát hiện lưu thông ngoài đường;
- Chủ xe cho rằng việc đục sửa “không ảnh hưởng an toàn”;
thì hành vi này vẫn bị xử lý khi cơ quan có thẩm quyền phát hiện.
3. Sử dụng xe ô tô có số khung không giống giấy đăng ký bị phạt bao nhiêu tiền?
3.1. Mức phạt tiền đối với người điều khiển xe
Theo điểm a khoản 6 Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, người điều khiển xe ô tô sử dụng giấy đăng ký xe không đúng số khung, số động cơ của xe sẽ bị:
- Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 6.000.000 đồng.
Mức phạt này được áp dụng ngay cả khi người điều khiển không phải là người trực tiếp đục sửa số khung.
3.2. Trách nhiệm không phụ thuộc quyền sở hữu xe
Trên thực tế, rất nhiều trường hợp người sử dụng xe thuê, mượn hoặc mua lại xe cũ mà không biết xe đã bị đục sửa số khung. Tuy nhiên:
- Người điều khiển phương tiện vẫn bị xử phạt;
- Sau đó mới xem xét trách nhiệm của chủ xe.
Điều này đòi hỏi người sử dụng xe phải kiểm tra kỹ hồ sơ pháp lý và tình trạng thực tế của xe trước khi tham gia giao thông.
4. Có bị trừ điểm giấy phép lái xe khi sử dụng xe có số khung không đúng không?
Câu trả lời là CÓ.
Theo điểm a khoản 13 Điều 13 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, người điều khiển xe ô tô thực hiện hành vi sử dụng giấy đăng ký xe không đúng số khung sẽ:
- Bị trừ 02 điểm trên giấy phép lái xe.
Trong bối cảnh cơ chế quản lý điểm giấy phép lái xe ngày càng chặt chẽ, việc bị trừ điểm có thể dẫn đến:
- Nguy cơ bị tạm giữ hoặc thu hồi GPLX khi vi phạm nhiều lần;
- Ảnh hưởng trực tiếp đến công việc của người hành nghề lái xe.
5. Các hình thức xử phạt bổ sung và biện pháp khắc phục hậu quả
5.1. Tịch thu phương tiện
Một trong những chế tài nghiêm khắc nhất được áp dụng đối với hành vi đục sửa số khung xe ô tô là tịch thu phương tiện.
Theo điểm a khoản 17 Điều 32 Nghị định 168/2024/NĐ-CP, chủ xe ô tô thực hiện hành vi:
“Cắt, hàn, tẩy xóa, đục sửa, đóng lại trái phép số khung, số động cơ”
sẽ bị tịch thu phương tiện mà không phụ thuộc vào giá trị xe.
5.2. Buộc nộp lại giấy đăng ký xe
Ngoài tịch thu phương tiện, người vi phạm còn có thể bị:
- Buộc nộp lại giấy đăng ký xe;
- Không được tiếp tục lưu hành phương tiện trên đường.
5.3. Nguy cơ phát sinh trách nhiệm hình sự
Trong một số trường hợp nghiêm trọng, hành vi đục sửa số khung có thể liên quan đến:
- Tiêu thụ tài sản do phạm tội mà có;
- Làm giả giấy tờ;
- Che giấu nguồn gốc xe trộm cắp.
Khi đó, người thực hiện hành vi có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.
6. Những rủi ro pháp lý thường gặp trong thực tế
Từ thực tiễn tư vấn pháp lý, có thể thấy các rủi ro phổ biến sau:
- Mua xe cũ giá rẻ nhưng không kiểm tra số khung thực tế;
- Xe nhập lậu, xe không rõ nguồn gốc;
- Xe tai nạn bị cắt ghép, đóng lại số khung;
- Người điều khiển chủ quan, tin tưởng giấy tờ photo.
Hệ quả không chỉ dừng lại ở xử phạt hành chính mà còn có thể mất toàn bộ giá trị chiếc xe.
7. Khuyến nghị pháp lý cho người sử dụng và mua bán xe ô tô
Để tránh rủi ro pháp lý liên quan đến số khung xe ô tô, người dân cần lưu ý:
- Luôn đối chiếu số khung thực tế với giấy đăng ký;
- Không mua xe có dấu hiệu bị can thiệp số khung;
- Thực hiện sang tên, đăng ký đúng quy định;
- Tham vấn luật sư khi phát hiện dấu hiệu bất thường.
8. Kết luận
Tự ý đục sửa số khung xe ô tô là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, tiềm ẩn rủi ro rất lớn cho cả người sử dụng và chủ sở hữu phương tiện. Các chế tài hiện hành không chỉ dừng ở phạt tiền mà còn bao gồm trừ điểm giấy phép lái xe, tịch thu phương tiện và thậm chí là trách nhiệm hình sự trong những trường hợp đặc biệt.
Việc hiểu đúng và tuân thủ quy định pháp luật không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của chính mình mà còn góp phần đảm bảo trật tự, an toàn giao thông xã hội.
